زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

ابن سیرین (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)





ابوبکر محمد بن سیرین انصاری (۳۱-۱۱۰ق)، معروف به ابن سیرین، محدث، فقیه، از خواب‌گزاران بزرگ و از تابعین قرن دوم هجری قمری در بصره بود.


۱ - معرفی اجمالی


ابوبکر محمد بن سیرین انصاری بصری انسی، معروف به ابن سیرین، به سال ۳۱ یا ۳۳
[۱] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
و یا ۳۴ق
[۲] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۴۹۰.
در بصره به دنیا آمد
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۴.    
و از موالی انس بن مالک بوده است.
[۴] ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۱۹۳.    
[۵] بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۹۰.    
او از افرادی چون ابوهریره، عبدالله بن زبیر و عبدالله بن عمر روایت شنیده
[۶] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۷، ص۲۳۹.    
[۷] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۲.    
و افرادی چون هشام بن حسان، ابوهلال محمد بن سلیم و قتادة بن دعامه از او روایت نقل می‌کردند.
[۸] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۱۵.    
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۶۰۶.    


۲ - ویژگی‌ها


او را مردی محدث، فقیه و با ورع دانسته‌اند
[۱۰] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
و از خواب گزاران بزرگ و از تابعین در بصره بود.
[۱۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۲.    
او دارای جمال بسیار زیبایی بود و به شغل بزازی مشغول بود.
[۱۲] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    

گویند که روزی زنی به معاشرت و کامجویی از او راغب شد و ابن سیرین در مذمت زنا با آن زن صحبت کرد، ولی سودی نبخشید. سرانجام ابن سیرین بدن خود را به نجاست آلوده ساخت که مورد نفرت آن زن قرارگرفت و از این طریق از این مهلکه نجات یافت و خداوند در قبال این کار، علم تعبیر خواب را به او عنایت فرمود.
[۱۳] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    

گویند که او به جهت بدهی مالی‌ای که داشت، راهی زندان شد.
[۱۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۴۶.
مدت چهار سال در دمشق زندگی کرد.
[۱۵] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
او معاصر حسن بصری بوده است. ابتدا با حسن بصری رابطه دوستی بسیار داشته، ولی سرانجام به دشمنی مبدل شد.
[۱۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۲.    


۳ - تالیفات


وی دارای تالیفاتی به نام منتخب فی تعبیرالاحلام
[۱۷] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۲، ص۴۲۳.    
و جوامع التعبیر
[۱۸] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۱۱.    
بوده است. سرانجام به سال ۱۱۰ق در بصره از دنیا رفت
[۱۹] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۱، ص۳۷۷.    
[۲۰] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۲۱.    
و چهل هزار حدیث از خود بر جای گذاشت.
[۲۱] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
[۲۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۵۹.    
[۲۳] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۲، ص۲۱۷.    
[۲۴] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۲۹.    
[۲۵] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۱۵۵.    
[۲۶] ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۲۸۰.    
[۲۷] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۳۰۹.    
[۲۸] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۴۴۲.    
[۲۹] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۱۶۸.    
[۳۰] ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۲، ص۲۶۳.    
[۳۱] ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۲، ص۲۸۲.    
[۳۲] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۵، ص۳۴۴.    
[۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۷۷.
[۳۴] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۶۲.    
[۳۵] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآت الجنان، ج۱، ص۱۸۲.    
[۳۶] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۹، ص۲۶۷.    
[۳۷] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۳۴۰.    
[۳۸] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۴۸۳.    
[۳۹] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۱، ص۲۶۸.    


۴ - پانویس

 
۱. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
۲. ↑ جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۴۹۰.
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۴.    
۴. ↑ ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۱۹۳.    
۵. ↑ بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۹۰.    
۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۷، ص۲۳۹.    
۷. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۲.    
۸. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۱۵.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۶۰۶.    
۱۰. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
۱۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۲.    
۱۲. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
۱۳. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
۱۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۴۶.
۱۵. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
۱۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۲.    
۱۷. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۲، ص۴۲۳.    
۱۸. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۱۱.    
۱۹. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۱، ص۳۷۷.    
۲۰. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۲۱.    
۲۱. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
۲۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۵۹.    
۲۳. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۲، ص۲۱۷.    
۲۴. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۲۹.    
۲۵. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۱۵۵.    
۲۶. ↑ ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۲۸۰.    
۲۷. ↑ ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۳۰۹.    
۲۸. ↑ ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۴۴۲.    
۲۹. ↑ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۱۶۸.    
۳۰. ↑ ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۲، ص۲۶۳.    
۳۱. ↑ ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۲، ص۲۸۲.    
۳۲. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۵، ص۳۴۴.    
۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۷۷.
۳۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۶۲.    
۳۵. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآت الجنان، ج۱، ص۱۸۲.    
۳۶. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۹، ص۲۶۷.    
۳۷. ↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۳۴۰.    
۳۸. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۴۸۳.    
۳۹. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۱، ص۲۶۸.    


۵ - منبع

• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۵۰-۳۵۱، برگرفته از مقاله «محمد ـ ابن سیرین».


رده‌های این صفحه : تابعین | خواب‌گزاران مسلمان | درگذشتگان سال 110 (قمری) | زادگان سال 31 (قمری) | زادگان سال 33 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | فقیهان قرن 2 (قمری) | مؤلفان قرن 2 (قمری) | محدثان اهل‌سنت قرن 2 (قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.