زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

ابن سیرین (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)






ابوبکر محمد بن سیرین انصاری (۳۱-۱۱۰ق)، معروف به ابن سیرین، محدث، فقیه، از خواب‌گزاران بزرگ و از تابعین قرن دوم هجری قمری در بصره بود.


۱ - معرفی اجمالی



ابوبکر محمد بن سیرین انصاری بصری انسی، معروف به ابن سیرین، به سال ۳۱ یا ۳۳ و یا ۳۴ق
[۲] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۴۹۰.
در بصره به دنیا آمد و از موالی انس بن مالک بوده است. او از افرادی چون ابوهریره، عبدالله بن زبیر و عبدالله بن عمر روایت شنیده و افرادی چون هشام بن حسان، ابوهلال محمد بن سلیم و قتادة بن دعامه از او روایت نقل می‌کردند.

۲ - ویژگی‌ها



او را مردی محدث، فقیه و با ورع دانسته‌اند و از خواب گزاران بزرگ و از تابعین در بصره بود. او دارای جمال بسیار زیبایی بود و به شغل بزازی مشغول بود.
گویند که روزی زنی به معاشرت و کامجویی از او راغب شد و ابن سیرین در مذمت زنا با آن زن صحبت کرد، ولی سودی نبخشید. سرانجام ابن سیرین بدن خود را به نجاست آلوده ساخت که مورد نفرت آن زن قرارگرفت و از این طریق از این مهلکه نجات یافت و خداوند در قبال این کار، علم تعبیر خواب را به او عنایت فرمود.
گویند که او به جهت بدهی مالی‌ای که داشت، راهی زندان شد.
[۱۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۴۶.
مدت چهار سال در دمشق زندگی کرد. او معاصر حسن بصری بوده است. ابتدا با حسن بصری رابطه دوستی بسیار داشته، ولی سرانجام به دشمنی مبدل شد.

۳ - تالیفات



وی دارای تالیفاتی به نام منتخب فی تعبیرالاحلام و جوامع التعبیر بوده است. سرانجام به سال ۱۱۰ق در بصره از دنیا رفت و چهل هزار حدیث از خود بر جای گذاشت.
[۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۷۷.


۴ - پانویس


 
۱. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
۲. جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۴۹۰.
۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۴.    
۴. ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۱۹۳.    
۵. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۹۰.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۷، ص۲۳۹.    
۷. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۲.    
۸. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۱۵.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۶۰۶.    
۱۰. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
۱۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۲.    
۱۲. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
۱۳. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
۱۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۴۶.
۱۵. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۳، ص۱۷۴.    
۱۶. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۲.    
۱۷. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۲، ص۴۲۳.    
۱۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۱۱.    
۱۹. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۱، ص۳۷۷.    
۲۰. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۲۱.    
۲۱. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۵۸۰.    
۲۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۵۹.    
۲۳. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۲، ص۲۱۷.    
۲۴. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۲۹.    
۲۵. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۱۵۵.    
۲۶. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۲۸۰.    
۲۷. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۳۰۹.    
۲۸. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۴۴۲.    
۲۹. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۱۶۸.    
۳۰. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۲، ص۲۶۳.    
۳۱. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۲، ص۲۸۲.    
۳۲. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۵، ص۳۴۴.    
۳۳. ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۷۷.
۳۴. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۶۲.    
۳۵. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآت الجنان، ج۱، ص۱۸۲.    
۳۶. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۹، ص۲۶۷.    
۳۷. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۳۴۰.    
۳۸. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۴۸۳.    
۳۹. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۱، ص۲۶۸.    


۵ - منبع


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۵۰-۳۵۱، برگرفته از مقاله «محمد ـ ابن سیرین».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.